D Vitamini ehtiva edən yeməklər.
Hüceyrə böyüməsi, sümük inkişafı, kalsium qatılığı, düzgün işləyən immunitet sistemi və iltihablı xəstəliklərlə mübarizədə həyati bir rolu olan D vitamini, digər vitaminlərə nisbətlə daha az sayda qidada təbii olaraq var. D vitamini çatışmazlığı xəstəliklərə uyğun zəif bir immunitet sistemi, artan xərçəng riski, saçların sağlam olması və daha gec uzanması, əzələ və sümük zəifləməsi kimi sağlamlıq problemlərinə yol aça bilər.
Həddindən artıq D vitamini istehlakının isə infarkt riskini artırdığı və böyrək daşına yol açdığı bilinməkdədir. Yağda həll D vitamini üçün ən yaxşı qidalar balıq yağı, ciyər, pendir, yumurta sarısı və bəzi göbələklərdir. Ayrıca bədənimiz günəşə məruz qaldığında “gün işığı vitamini” olaraq da adlandırılmaqdadır.
D vitamini baxımından zəngin qidalar.
Yuxarıda da ifadə etdiyimiz kimi D vitamini az sayda qidadan və az miqdarda olduğu üçün bəslənmə yolu ilə bədənin ehtiyac duyduğu miqdarı tamamlamaq olduqca çətindir. Bu sahədə aparılan araşdırmalar ortalama bir adamın D vitamini ehtiyacının yalnız 20% -ni qidalar vasitəsilə aldığını göstərir. Aşağıda iştirak edən qidaları istehlak etmənin yanında kifayət qədər günəşə çıxmaq bədənə lazımlı D vitamininin istehsalının tamamlanmasına köməkçi olacaq. Ayrıca siyahımızda yer alan qidaların bəziləri yüksək xolesterol ehtiva etdiyindən hər kəsin nizamlı olaraq istehlak etməsi üçün uyğun olmaya bilər. Bu səbəblə əvvəlcə bir mütəxəssisə məsləhətləşərək qidalar yoluyla D vitamini istehlakı üçün bəslənmə təklifi almanız daha doğru olacaq.
Balıq yağı: Xüsusilə morina balığı ciyərinin yağı ənənəvi olaraq D vitamini əskikliyi müalicəsində istifadə edilməkdədir. Ölkəmizdə balıq yağı olaraq bilinən bu yağ yüksək nisbətlərdə A və D vitamini ehtiva edər. 100 qram morina yağı gündəlik D vitamini ehtiyacının təxminən 16 qatı D vitamini ehtiva edər. 1 yemək qaşığı yağ isə gündəlik ehtiyacın 3.5 qatı D vitamini ehtiva etməkdədir.
Balıqlar: Müxtəlif balıqlar D vitamini baxımından zəngindir ancaq yağlı dərin dəniz balıqları daha çox D vitamini ehtiva edər. D vitamini üçün ən çox ton, qızıl kimi balıqlar təklif edilməkdədir.
Yumurta: B12 və zülal baxımından da zəngin olan 1 ədəd yumurta təxminən 17.0 D vitamini ehtiva və bu miqdar gündəlik ehtiyacının% 4ün bərabər gəlməkdədir.
Süd və Süd Məhsulları:Tam yağlı süd və pendirlər kalsium baxımından zəngindir və bəzi firmalar buna əlavə olaraq məhsullarını D vitamini ilə gücləndirməkdədir. Bir stəkan tam yağlı süd təxminən 52.0 D vitamini ehtiva və bu miqdar gündəlik ehtiyacın 13% -ni qarşılayır. Tam dəyərlər üçün aldığınız süd və ya süd məhsulunun amlağını incələyə bilirsiniz.
Göbələk: Hər göbələk növü eyni nisbətdə D vitamini ehtiva etməz və mütəxəssislərin D vitamini üçün təklif etdikləri göbələk növü ağ “düymə” göbələyidir. 100 qram az bişmiş düymə göbələyi gündəlik D vitamini ehtiyacının% 7ini qarşılayar.
Kartof: Qaynadılmış əzilmiş və bir miqdar yağlı süd əlavə olunmuş 100 qram kartof gündəlik D vitamini ehtiyacının% 1ini qarşılayar.
