Uşaqları zərərli yeməklərdən uzaq tutun!Uşaqların xüsusilə ana südü alması və sonrasında aldığı əlavə qidalar gələcəyinə təsir edə bilir. Uşaqların tam buğda çörəyi istifadə etməsini təklif edən mütəxəssislər, istehlak edilən kəpəkli çörəyin dəmir sorulmasını azaldacağı üçün xüsusilə uşaqların və hamilələrin seçim etməməsi lazım olduğunu vurğulayan mütəxəssis Diyetisyen Pınar Qayda Enç, mövzu ilə əlaqədar məlumatlar verdi. Enç, “Hal-hazırda dünyadakı ən böyük sağlamlıq problemlərindən biri obezitdir. Yemə vərdişlərinin dəyişməsi, hərəkətlilik səviyyəsinin azalması, televiziya və kompüterlər qarşısında keçirilən müddətlərin artmasıyla birlikdə, uşaqlar  kökəlməyə başladılar. Uşaqlar, ümumiyyətlə yetkinlik çağında zəifləməyə çalışır amma səhv qidalanma üzündən artıq səkkiz  yaşlı uşaqlar da də pəhriz saxlayır. Əhəmiyyətli nöqtə odur ki, anaların sağlam qidalanmanı öyrənmələri lazımdır. Yağı və şəkəri yüksək yeməklərin ucuz və asan hazırlanması üzündən, uşaqların yemək vərdişləri tamamilə dəyişdi. Əsrin gizli təhlükəsi olan obezite, uşaqlarımızı əsir almağa başladı.

Bəslənmənin əhəmiyyətinə diqqət çəkən Pınar Qayda Enç, belə danışdı: “Qan yağı yüksəklikləri, qaraciyər yağlanılması, xüsusilə yetişkinlik diyabet dediyimiz tip  diyabet və insulin müqaviməti kimi yetkin xəstəliklərinə, kilolu uşaqlarda tez rast gəlinir oldu.Şişmanlıqla mübarizə üçün uşaq kilo almadan ona doğru bəslənmə vərdişini öyrətmək şərt. Bəslənmə doğumdan başlayaraq ölənə qədər davam edər. Uşaqlarda xüsusilə ana südü alımı və sonrasında doğru verilən qidalar uşağın gələcəyinə təsir etməməlidir. Uşağın çox yeyərək deyil, balanslı yeyərək və eyni zamanda hərəkət edərək böyüdüyünü bilirik. Ailələrə, uşaqlarına yemək mövzusunda israr etməməsini tövsiyə edirik. Uşaqlarda xüsusilə tam buğda çörəyi istehlak edilməlidir. Kəpəkli çörək dəmir sorulmasını azaldacağı üçün xüsusilə uşaqlarda və hamilələrdə seçim etmirik. Kiçik yaşlarda vərdişlər daha çox oturduğu üçün yönləndirmələrimiz çox əhəmiyyətlidir.
Halbuki kəpək çörəyi, yeməklərlə birlikdə çox  istehlak edildikdə uşaqda dəmir əskikliyi yaranır. Dəmir, qan istehsalında istifadə edilən ən əhəmiyyətli elementdir. Beləliklə uşaqda qansızlıq ortaya çıxar. Bu vəziyyət böyümə- inkişafı mənfi istiqamətdə təsir edir. Buna görə, uşaqlarınıza tam buğda yedirə bilərsiniz. Xüsusilə beyin inkişafı üçün uşaqlarda tam doymuş yağlar dediyimiz heyvani yağların kifayət qədər alınması əhəmiyyətlidir. Əsasi yağ turşuları dediyimiz Omega-3 və Omega- 6’nın da kifayət qədər istehlak edilməsi əhəmiyyətlidir. Xüsusilə Omega-3 yağ turşusu, bədən və beyin üçün çox lazımlıdır.  Həftədə iki gün balıq və naharda hər gün iki ədəd qoz yedirərək uşağın yağ ehtiyacı qarşılana bilər. Yetkinliyə qədər, uşaqlarınıza normal yağlı gündəlik süd və qatıq yedirməyə daha faydalıdır. Tərəvəz yeməklərinə bir kilo üçün üç yemək qaşığı zeytun yağı qoya bilərsiniz.  
Fərqli qidalar istehlak etmək şərtdir deyən Enç, “Doğru olan uşağın göstərdiyi aclıq hissini nəzərə alaraq onunyedirməkdir. Acdığı zaman özü yemək istəyəcək. Ayrıca uşağa istəmədiyi yeməyi zorla yedirməmək lazımdır. Yeməklərin miqdarından çox müxtəlifliyinə əhəmiyyət verilməlidir. Uşaqlıq dövründə qazanılan vərdişlərin sonrakı həyatda da davam edəcəyi  nəzərdə saxlanılmalıdır. Uşaqlara aşağı kalori ilə pəhriz etdirmək və yediklərini digər uşaqlarla müqayisə etmək , son dərəcə səhvdir. Uşağın süfrəyə oturması, başqa şeylərlə maraqlanmadan yemək yeməsi lazımdır. Uşaqların, oyun oynayarkən və ya televiziya seyr edərkən yemək yeməsi sağılıksız vərdişlərdir. Uşaqlar, yeniyetmələrə görə daha hərəkətli olduqları üçün plov, makaron, kartof kimi karbohidrat nisbəti yüksək qidaları sevər. Analar də tez-tez bu yeməkləri bişirər. Bu vəziyyətdə uşaq, digər qidalara olan marağı azaldır və tək istiqamətli qidalanar. Tək istiqamətli qidalanma, uşaqda böyümə və inkişaf çatışmazlıqlarını səbəb olur. O səbəblə, əzələ istehsalına dəstək üçün qida müxtəlifliyini artırıb zülal alışını dəstəkləmək lazımdır. Hər yeməyin yanına qatıq və ya ayran əlavə olunduğu zaman, uşağın gündəlik kalsium alışı da təmin edilmiş olur. 
Naharı çox əhəmiyyətli olduğunu ifadə edən Pınar Qayda Enç, “Böyümə çağındakı qızlar, görünüşlərinə çox əhəmiyyət verdikləri üçün şüursuzca az və balanssız qidalanırlar. Sabah naharlarını etmədən məktəbə gedərər, açlıqlarını qida dəyəri aşağı qidalarla  dəf edərlər .Bunun nəticəsində da böyümə gerilikləri, boy qısalıqları, qansızlıq kimi problemlər ortaya çıxar. Bu uşaqların məktəb müvəffəqiyyətləri də düşər. Son dərslərə doğru halsızlıq və diqqət dağınıqlığı görülür. Uşağın inkişaf çağındakı ruhi vəziyyətini  nəzərə alınaraq, ona balanslı  qidalanma  vərdişləri qazandırılmalıdır. Günün ən əhəmiyyətli payı olan səhər yeməyi əsla unudulmamalıdır.Düzenli qidalanma vərdiş halına gətirilməlidir. Uşağın şəkər və yağ  tərkibli yüksək yeməkləri azaldıb təzə tərəvəz və meyvə yeməyə öyrətmək lazımdır. Yeməklərin yanında süd və ya ayran seçim edilməlidir. 
 
Hər kəsə sağlam övladlar böyütmək arzusu ilə..
Əvvəlki məqaləBoy uzadan qidalar
Növbəti məqalədəSaçların tez bir zaman da uzadılmanın yolları